Ngay từ khi sinh ra, em bé sẽ tạo ra rất nhiều âm thanh. Điều này bao gồm thủ thỉ, ríu rít và tất nhiên là khóc. Sau đó, thường vào khoảng trước khi kết thúc năm đầu tiên, em bé nhỏ sẽ thốt ra từ đầu tiên.

Cho dù từ đầu tiên đó là “Mama”, “Dada” hay từ nào khác, thì đây là một cột mốc quan trọng và là khoảng thời gian thú vị đối với cha mẹ. Nhưng khi con trở nên lớn hơn, ta có thể chú ý kỹ năng ngôn ngữ của chúng so với những đứa trẻ cùng độ tuổi như thế nào.

Rõ ràng, trẻ em tập nói ở các tốc độ khác nhau. Vì vậy, nếu em bé có nói muộn hơn anh chị lớn hơn thì không gì phải lo lắng. Tuy nhiên, đồng thời nó giúp hiểu được các mốc ngôn ngữ điển hình. Bằng cách này, cha mẹ có thể sớm nhận ra các vấn đề phát triển có thể xảy ra. Thực tế là một số trẻ mới biết đi cần được giúp đỡ thêm một chút khi học nói.

Bài viết này Phan Thị sẽ thảo luận về các cột mốc ngôn ngữ chung. Cũng như một vài hoạt động thú vị để khuyến khích khả năng nói và phát triển ngôn ngữ từ 0 đến 36 tháng. Mặc dù trẻ mới biết đi phát triển các kỹ năng ngôn ngữ dần dần, nhưng chúng đã giao tiếp ngay từ khi mới sinh.

0 đến 6 tháng

Không có gì lạ khi trẻ từ 0 đến 6 tháng tuổi phát ra âm thanh thủ thỉ và bập bẹ. Ở độ tuổi này, chúng thậm chí có thể hiểu rằng người lớn đang nói. Bé thường quay đầu về hướng có giọng nói hoặc âm thanh.

Khi chúng học cách hiểu ngôn ngữ và giao tiếp, chúng sẽ dễ dàng làm theo chỉ dẫn. Khi trả lời tên của chính mình và thực sự là nói từ đầu tiên của chúng.

7 đến 12 tháng

Thông thường, trẻ sơ sinh từ 7 đến 12 tháng tuổi có thể hiểu những từ đơn giản như “Không”. Em bé có thể sử dụng cử chỉ để giao tiếp và có thể có vốn từ vựng khoảng một đến ba từ. Mặc dù chúng có thể không nói được những từ đầu tiên cho đến sau khi tròn 1 tuổi.

13 đến 18 tháng

Khoảng 13 đến 18 tháng vốn từ vựng của trẻ mới biết đi có thể mở rộng lên hơn 10 đến 20 từ. Tại thời điểm này, bé bắt đầu lặp lại và bắt chước các từ. Vì vậy cha mẹ hãy chú ý đến những gì mình nói . Bé cũng có thể hiểu các mệnh lệnh đơn giản như “Nhặt chiếc giày lên” và thường có thể diễn đạt thành lời một số yêu cầu nhất định.

19 đến 36 tháng

Ở độ tuổi 19 đến 24 tháng, vốn từ vựng của trẻ mới biết đi đã mở rộng lên 50 đến 100 từ. Trẻ nhỏ có thể gọi tên những thứ như bộ phận cơ thể và những người quen thuộc. Em cũng có thể bắt đầu nói những cụm từ hoặc câu ngắn.

Khi trẻ được 2 đến 3 tuổi, chúng có thể có vốn từ vựng từ 250 từ trở lên. Bé nhỏ có thể đặt câu hỏi, đòi hỏi yêu cầu vật phẩm nhiều hơn. Hoặc cũng có thể làm theo hướng dẫn chi tiết hơn.

Làm thế nào bạn có thể dạy trẻ mới biết nói?

Tất nhiên độ tuổi trên Phan Thị đưa ra chỉ là một hướng dẫn. Sự thật là, một số trẻ tiếp thu các kỹ năng ngôn ngữ muộn hơn một chút so với những trẻ khác. Điều này không có nghĩa là có vấn đề.

Mặc dù con trẻ sẽ bắt kịp các kỹ năng ngôn ngữ vào một thời điểm nào đó, nhưng ta có thể làm rất nhiều điều trong thời gian chờ đợi. Đều là vì để khuyến khích trẻ nói và giúp phát triển các kỹ năng ngôn ngữ của trẻ.

Đọc cùng nhau

Bậc cha mẹ nên đọc sách cho con nghe càng nhiều càng tốt mỗi ngày. Đây là một trong những điều tốt nhất làm để khuyến khích trẻ phát triển ngôn ngữ. Một nghiên cứu năm 2016 cho thấy, trẻ em tiếp xúc với vốn từ vựng rộng hơn thông qua việc đọc sách tranh cho chúng nghe hơn là nghe lời nói của người lớn.

Trên thực tế, theo một nghiên cứu năm 2019, chỉ đọc một cuốn sách mỗi ngày có thể giúp trẻ tiếp xúc với nhiều hơn 1,4 triệu từ so với những trẻ không được đọc ở trường mẫu giáo!

Sử dụng ngôn ngữ ký hiệu

Chúng ta không cần phải thông thạo ngôn ngữ ký hiệu để dạy trẻ một số ký hiệu cơ bản. Nhiều phụ huynh đã dạy trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi của họ cách ra dấu những từ như “Thêm”, “Sữa” và “Xong”. Trẻ nhỏ thường nắm bắt ngôn ngữ thứ hai dễ dàng hơn người lớn. Điều này có thể cho phép bé giao tiếp và thể hiện bản thân ở độ tuổi trẻ hơn nhiều.

Ta sẽ ký tự từ mới trong khi nói từ đó cùng một lúc. Làm điều này nhiều lần để con mình học ký hiệu và liên kết từ với nó.

Cho trẻ mới biết đi khả năng thể hiện bản thân thông qua ngôn ngữ ký hiệu có thể giúp trẻ cảm thấy tự tin hơn trong giao tiếp. Giúp con giao tiếp sẽ hỗ trợ tạo ra một môi trường tốt hơn để học thêm ngôn ngữ.

Sử dụng ngôn ngữ bất cứ khi nào

Chỉ vì con mình không biết nói không có nghĩa là phải ngồi im lặng cả ngày. Hãy càng nói nhiều và thể hiện, trẻ càng dễ dàng học ngôn ngữ ở độ tuổi còn nhỏ.

Bên cạnh đó, nên tường thuật hoặc giải thích những gì mình đang làm. Hãy kể cho bé biết về một ngày của bạn như thế nào. Đảm bảo người lớn phải sử dụng được các từ đơn giản và câu ngắn khi có thể.

Chúng ta đều phải khuyến khích nói chuyện bằng cách đọc cho trẻ nghe. Các đấng sinh thành hoàn toàn có thể đọc công thức trong khi nấu ăn cùng nhau. Hoặc nếu trẻ thích đi dạo quanh khu phố, hãy đọc các biển báo đường phố cho bé hiểu.

Các cha mẹ thậm chí nên hát cho con mình nghe. Có thể là bài hát ru yêu thích của chúng.

Hạn chế nói chuyện trẻ con

Mặc dù thật đáng yêu khi những đứa trẻ dùng từ không chính xác hoặc sử dụng cách nói chuyện của trẻ con, nhưng hãy để chúng tự lo. Đừng cảm thấy như mình cần chỉnh sửa, chỉ cần phản hồi bằng cách sử dụng phù hợp. Ví dụ: Nếu con yêu cầu bạn “cài nút” áo sơ mi của chúng, ta chỉ cần nói “Vâng, mẹ sẽ cài khuy áo cho con”.

Cho con trẻ lựa chọn

Cha mẹ giao tiếp bằng cách cho con mình sự lựa chọn. Giả sử bạn có hai loại nước trái cây và bạn muốn trẻ chọn giữa nước cam và nước táo. Ta có thể luyện tập hỏi trẻ và nghe câu trả lời. 

Dù cho trẻ mới biết đi của bạn chỉ hoặc ra hiệu phản ứng của chúng. Ta vẫn nên khuyến khích trẻ em tập nói bằng lời của mình.

Giới hạn thời gian trên màn hình

Một nghiên cứu năm 2018 cho thấy rằng thời gian sử dụng thiết bị đa phương tiện di động tăng lên. Điều này có liên quan đến việc chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ 18 tháng tuổi. Các chuyên gia chỉ ra rằng tương tác với người khác là cách tốt nhất để phát triển ngôn ngữ.

Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) yêu cầu không quá 1 giờ xem màn hình mỗi ngày đối với trẻ em từ 2 đến 5 tuổi và ít thời gian hơn đối với trẻ nhỏ hơn.

Điều gì sẽ xảy ra nếu trẻ không nói chuyện?

Ngay cả khi bạn nỗ lực để trẻ em tập nói, trẻ vẫn có thể gặp khó khăn trong giao tiếp bằng lời nói. Các triệu chứng chậm phát triển ngôn ngữ có thể bao gồm:

• Không nói chuyện khi 2 tuổi
• Gặp khó khăn khi làm theo hướng dẫn
• Khó đặt cùng một câu
• Hạn chế vốn từ vựng theo từng lứa tuổi

Nếu phụ huynh quá lo lắng, hãy nói chuyện với bác sĩ nhi khoa của con. Các nguyên nhân có thể gây chậm phát triển ngôn ngữ có thể bao gồm thiểu năng trí tuệ và khiếm thính. Chậm phát triển ngôn ngữ cũng có thể là dấu hiệu của rối loạn phổ tự kỷ.

Nghe từ đầu tiên của con mình là một khoảng thời gian thú vị và hạnh phúc. Khi khôn lớn, cha mẹ cũng đều hào hứng không kém khi trẻ em tập nói. Vì vậy, đừng nản lòng khi con nhỏ không đạt được những cột mốc quan trọng này như mình mong đợi.

Nguồn: Sưu tầm và tổng hợp.