Có sự thật là người ngoài miệng nói không thích một bộ sách nào đó, nhưng thật ra họ đã đọc nó rồi. Sau đây là năm lý do để kiên trì với bộ sách không phù hợp với sở thích cá nhân.

1. Lý do ngụy biện chi phí chìm

Ngụy biện chi phí chìm (sunk cost fallacy) là trạng thái tâm lý khiến chúng ta nuôi tiếc mỗi khi định vứt bỏ. Tuy nhiên, nó không phải là lý do hợp lý để tiếp tục đọc. Nó là sai lầm nghiêm trọng trong suy nghĩ mà hàng tỷ người mắc phải. Đây chỉ là lý do miễn cưỡng thừa nhận đã lãng phí nguồn lực vào một việc không được tư vấn chính xác. Nó là nhân tố chi phối mạnh mẽ hành vi con người. Bởi vì con người vốn dĩ không bao giờ muốn thừa nhận mình sai.

Một số nhà phê bình sách sau khi đã đầu tư thời gian để đọc cuốn sách đáng thất vọng. Họ do dự từ bỏ cuốn sách này với lý do đã bỏ ra quá nhiều công sức cho nó. Tuy nhiên, nguồn lực sử dụng đến giờ đã biến mất vĩnh viễn. Nếu tiếp tục đầu tư thời gian và công sức vào những cuốn sách tệ hại sẽ không khôi phục lại được chúng. Bác bỏ ngụy biện chi phí chìm rõ ràng sẽ làm cho cuộc sống của con người tốt đẹp hơn. Song nó vẫn tồn tại dai dẳng. Thuyết phục mọi người về sai lầm logic này có lẽ sẽ cần mất thêm thời gian…

Thông thường, con người chỉ đơn giản không ngộ ra rằng họ có thể ngừng làm điều gì đó nếu nó không mang lại lợi ích.

2. Thiếu lựa chọn thay thế

Mỗi tháng kênh phân phối tung ra nhiều sách mới trên quy mô châu lục. Tuy nhiên, không phải ai cũng có đủ khả năng mua sách theo kịp tốc độ đọc của mình. Ngoài ra, một số người trong chúng ta còn có thói quen mua sách giống như thời xưa. Thời số lượng sách xuất bản không nhiều, và phương tiện phân phối thô sơ hơn nhiều so với thời nay. Những người này có thể quyết định tập trung vào những cuốn sách dễ tiếp cận. Thay vì những cuốn sách họ muốn tiếp cận. Nếu chọn “sách thư viện không yêu thích” hay “không có gì”, sách thư viện sẽ thắng.

Với sách cũ và hiếm, người đọc không thể kén cá chọn canh nếu muốn đọc chúng.

3. Tò mò

Nhiều người bị tò mò bởi các thảm họa. Bất kể dưới hình thức tai nạn xe hơi, tai nạn máy bay hay sự cố hạt nhân. Chuyện này xảy ra như thế nào? Tại sao nó xảy ra? Sẽ kéo dài trong bao lâu? Kiểu người tò mò này dẫn đến sự ra đời của các tác phẩm điện ảnh, truyền hình, khoa học viễn tưởng, giả tưởng, tiểu thuyết giật gân, sách về những thảm họa trong lịch sử. Các tác giả khi viết nội dung về dạy cách phòng ngừa thảm họa. Thường là nhờ những vụ nổ đẹp mắt. Trong một số trường hợp cụ thể, sự tò mò dẫn đến nỗi sợ bệnh hoạn đối với tinh thần.

Sách dở tệ có tính giải trí tương tự. Những cuốn sách dở như vậy sao lại được mang đi in? Chúng dở đến mức nào trước khi độc giả bỏ của chạy lấy người? Bộ sách nhiều kỳ – thường ngày càng dở. Thậm chí còn mang tính giải trí hơn nữa, chắn chắn không phải là tin tốt cho bất cứ ai.

4. Làm sáng tỏ

Lý do này có vẻ phản trực quan. Chuyển sang cuốn sách viết hay để học hỏi chẳng phải tốt hơn đọc cuốn sách viết dở hay sao? Những sai sót dễ phát hiện, trong khi sự xuất sắc thì không dễ nhận ra chút nào. Biết những gì không nên làm dẫn đến thu hẹp khả năng của những gì nên làm.

Sách tự biện đầy rẫy sai sót khoa học có thể gây khó chịu khi đọc. Từ nhỏ, mọi người hẳn đã được học về nhiệt động lực học cơ bản? Chẳng phải học sinh tiểu học nào cũng biết phương trình chuyển động tên lửa hay sao? Tại sao có người lại nghĩ ngựa làm việc như xe máy? Tuy nhiên, suy nghĩ về điều gì đó không ổn với tác phẩm sẽ giúp hiểu rõ hơn về thế giới.

5. Được trả tiền để đọc

Cuối cùng, lý do để kiên trì với cuốn sách đáng thất vọng là vì được ai đó trả tiền để đọc. Được trả tiền để đọc bài phê bình sách cũng xứng đáng với công sức bỏ ra. Việc của người đọc là làm thế nào để thuyết phục người khác trả tiền.

Tóm lại, nhiều người có lý do riêng, chính đáng để kiên trì với bộ sách đáng thất vọng.

Nguồn: tor

Tham khảo truyện tranh comic strip – Vũ trụ tình bạn tập 1 và tập 2 tại Phanthi.vn